Je ruimte innemen is de enige manier
om gezien en gehoord te worden
Ismaël is een man van 49. Hij is van buitenlandse origine en woont sinds zijn 24ste in België. Hij heeft een leidinggevende functie, maar is onzeker, omdat hij van zichzelf vindt dat hij te introvert is. Hij heeft moeite om gesprekken aan te knopen en voelt zich vaak de vreemde eend in de bijt.
In vergaderingen neemt hij vaak een observerende positie in en als hij het woord neemt, komen zijn woorden er wat hakkelend en binnensmonds uit. Zijn stem mist kracht om te overtuigen. Nochtans weet hij diep vanbinnen, dat hij iets te zeggen heeft. Zijn vernieuwende ideeën zouden zeker welkom zijn in zijn functie. Hij klopt bij mij aan, om te leren hoe hij meer ruimte kan innemen op zijn werk, maar evengoed in privé situaties. Hij wil met meer zelfvertrouwen het woord kunnen nemen en werken aan zijn spreektechniek, zodat zijn boodschap verstaanbaar overkomt.
Christine is een vrouw van 39. Ze heeft recent een nieuwe job aangenomen. In haar huidige functie leidt ze een team van een 40-tal mensen. Ook zij meldt zich aan, omdat ze het gevoel heeft, dat ze haar plek niet volledig durft in te nemen als leidinggevende. Ze cijfert zichzelf vaak weg. Laat anderen het woord nemen. Ze vermijdt bepaalde spreeksituaties zoals presentaties geven voor grotere groepen, terwijl dit wel verwacht wordt van haar in deze functie. Dit geeft Christine heel wat stress en het gevoel niet op haar plek te zitten. Ze heeft schrik om op ieder moment door de mand te vallen en haar job te verliezen. De stress is bij het aanmelden zo hoog, dat ze eraan denkt ontslag te geven.
Het verhaal van Ismaël en Christine is het verhaal waarmee heel wat cliënten zich aanmelden. Allemaal zijn het zeer capabele mensen die dat al bewezen hebben en toch nog steeds worstelen om hun ruimte in te nemen op de werkvloer (en soms ook in privésituaties). Vanuit hun oude patronen hebben ze geleerd om zichzelf kleiner te maken, dan ze werkelijk zijn. Ze houden zichzelf in of passen zich aan, aan wat ze denken dat verwacht wordt. Dit maakt hen enorm onzeker, waardoor ze beginnen twijfelen aan hun capaciteiten als werknemer of leidinggevende. Leren hoe ze weer ruimte kunnen innemen als spreker is essentieel om ook te kunnen groeien binnen hun job.
In mijn werk als stemcoach, en dit zowel in individuele coachingsessies als in groepstrainingen, is dit ‘ruimtewerk ‘steeds de rode draad.
Als ik de term ruimtewerk gebruik, bedoel ik natuurlijk niet de kosmische ruimte. Ik ga niet naar het heelal reizen om daar aan je stem en spreken te werken (dat zou wel bijzonder zijn natuurlijk). Nee, het gaat over jouw beschikbare plaats in dit leven of de ruimte, waarin jij als persoon/spreker kan en mag bewegen. De ruimte die jij als spreker én als mens achter de spreker mag innemen op het werk, maar evengoed in heel wat andere spreeksituaties in het dagelijks leven.
Stemwerk is ‘ruimtewerk’ op drie verschillende vlakken
Het innemen van je ruimte als spreker speelt zich af op drie verschillende vlakken. Als stemcoach leer ik jou als spreker je ruimte weer in te nemen met
- je binnenwereld
- je lijf
- én je stem,
- zodat je gehoord en gezien wordt.
Wat ik zo boeiend vind aan mijn werk, is het besef dat deze drie elkaar onderling beïnvloeden. Hoe je denkt, heeft impact op hoe je met je lijf de ruimte inneemt. En hoe je stem klinkt, bepaalt eveneens hoe zelfzeker je je voelt en of je overtuigingskracht uitstraalt.
Ismaël, die ik in het begin vernoem, gelooft bij aanvang niet meer dat hij een krachtige spreker kan zijn. Net als Christine zit hij volledig verstrikt in belemmerende denkpatronen, die hij in de loop van zijn leven ontwikkelde. Voor beiden is niet spreken, de meest veilige optie geworden. Als Christine een spannende spreeksituatie instapt, wil ze het liefst van al onzichtbaar zijn. Ze neemt bijgevolg een ingezakte, onzekere houding aan.
Ook Ismaël vindt het diep vanbinnen eng om gezien te worden. Hij staat niet stevig op zijn benen, als hij het woord moet nemen. Ook vermijdt hij oogcontact. Beiden spreken vrij stil en binnensmonds, wat ervoor zorgt dat ze niet gehoord worden. Daardoor voelen ze zich nog onzekerder. Allebei nemen ze hun ruimte niet in. Niet met hun denken. Niet met hun lijf. Niet met hun stem.
Laat ons eerst inzoomen op het innemen van je ruimte op mentaal vlak. Dit gaat over weer vertrouwen krijgen in jezelf, in je unieke manier van zijn.
In het boek ‘Het imposter syndroom’ van Elisabeth Cadoche en Anne De Montarlot wordt de piramide van zelfvertrouwen van Frédéric Fanget, psychiater en psychotherapeut, beschreven. Hij beschrijft dat de basis van zelfvertrouwen eigenwaarde is. Eigenwaarde veronderstelt een innerlijk weten, dat je intrinsiek ertoe doet, onvoorwaardelijk.
Als spreker dien je een diep besef te ontwikkelen, dat jij jouw ruimte die je in dit leven gekregen hebt, volledig mag innemen. Dit vraagt een diep vertrouwen in wie jij in wezen bent.
- Dat wie en hoe je bent, dat dat meer dan genoeg is.
- Een besef dat jij ertoe doet.
- Dat je er mag zijn, met al je plusjes en minnetjes.
- Dat je niet perfect hoeft te zijn.
- Dit alles beseffen, geeft je een stevige bodem onder je voeten, zodat je met vertrouwen het woord kan nemen, en met je unieke ideeën in de wereld durft te stappen.
Als Ismaël aanklopt bij mij, is hij ver weg van dit diepe vertrouwen in zichzelf. De kwetsuren die hij heeft opgelopen in het leven, hebben ervoor gezorgd, dat hij niet meer gelooft in zijn unieke manier van zijn. Hij gelooft intussen, dat hij te anders is. Dat zijn manier van denken, te complex is. Dat anderen hem nooit zullen begrijpen. Hij vindt van zichzelf, dat hij te introvert is, om een goede spreker te zijn. Vanuit zijn kwetsuren heeft hij heel wat beschermende patronen ontwikkeld als spreker, om toch maar niet opnieuw gekwetst te worden.
‘Een observator’ zijn tijdens gesprekken, is één van de patronen die hem vroeger beschermde, maar hem nu belemmert. Want hij wil groeien in zijn job. Hij wil zijn unieke gedachten en zijn stem laten horen.
Ondertussen heeft Ismaël het traject met mij afgerond en kijkt hij helemaal anders naar zichzelf.
Wat hem enorm geholpen heeft, is in de eerste plaats inzicht krijgen in de belemmerende patronen, die hij ontwikkelde in zijn kinder- en jeugdjaren. De patronen die hem tot voor kort nog vaak overnamen en hem weghielden van dat diepe vertrouwen in zichzelf. Hij begrijpt nu beter, waarom deze systemen ontstaan zijn en hoe ze hem geholpen hebben. Maar hij begrijpt bovenal, dat hij deze oude manier van denken over zichzelf mag loslaten, als hij wil groeien als mens én als spreker. Deze oude overtuigingen zijn niet de waarheid en dienen hem niet meer als volwassene en zeker niet als leidinggevende.
Ismaël kan met meer mildheid naar zichzelf kijken en staat steviger in zijn schoenen als leidinggevende. Hij vergelijkt zichzelf veel minder met anderen en blijft dichter bij zichzelf. Hij beseft dat hij ertoe doet en slaagt er daardoor in, om ruimte in te nemen op de werkvloer.
Je gaat als spreker ook aan de slag moeten met je lichaam, als je wil leren je ruimte in te nemen. Ik heb in een vorige blog al eens geschreven: ‘Je lichaam spreekt in stilte zijn eigen verhaal.’ Je bewust worden van de taal van jouw lichaam en hoe je lichaam spreekt, is essentieel om te groeien als spreker.
Als je gezien en gehoord wil worden, moet je een houding aannemen, waardoor je gezien en gehoord kan worden. En dat is bij heel wat sprekers niet het geval!
Stel, ik begroet in een groepstraining de deelnemers op de eerste dag met een ingezakte houding, niet stevig op mijn voeten en oogcontact vermijdend. (Ja, dat is wat ik vroeger deed, toen ik nog vaak met mijn verlegen deel samenviel.) Dan is het onmogelijk om krachtig over te komen, zodat mijn boodschap impact heeft. Ik kom dan hoogstwaarschijnlijk over als een onzeker persoon, die niet helemaal zeker is van haar stuk. Daardoor is de kans groot, dat de deelnemers gaan twijfelen aan mijn capaciteiten.
Zo was het ook bij Ismaël en Christine. Bij de aanvang van hun traject namen ze een houding aan, waarbij ze zichzelf kleiner maakten dan ze werkelijk waren. Een gevolg van hun onzekere houding was, dat ze zich hierdoor extra onzeker voelden. Je kan je onmogelijk krachtig voelen met een ingezakte, wankele houding. Een krachtige houding aannemen, werkt in twee richtingen.
Het helpt om je mentaal sterker te voelen én het helpt om meer zelfvertrouwen uit te stralen naar de buitenwereld.
Voor Ismaël was dit een enorme eyeopener. Door kleine wijzigingen aan te brengen in zijn houding tijdens een vergadering of gesprek met collega’s, door bijvoorbeeld rechtop te zitten, zijn borstkas goed te openen, zijn voeten stevig op de grond te zetten, voelde hij zich niet alleen sterker, hij was ook meer aanwezig. En dit is een zeer essentieel punt als spreker. Om echt verbinding te kunnen maken met je gesprekspartner is het nodig, om hier en nu aanwezig te zijn, met een open houding en een open blik. Voor Ismaël veranderde dit ‘aanwezig zijn’ zowel lichamelijk als mentaal enorm veel. Het lukte hem veel makkelijker om zijn ruimte in te nemen op de werkvloer én om gehoord te worden.
Last but not least komen we aan bij het eigenlijke stemwerk. Als spreker is het noodzakelijk om te leren hoe je ruimte kan innemen met je stem. Je wil namelijk, dat je boodschap aankomt bij je luisteraar. Als je een steen in het water gooit, ontstaan er golven in het water. Met je stem creëer je ook golven in de buitenlucht. Deze golven moeten krachtig genoeg zijn om tot bij je luisteraar te geraken en daar iets in beweging te brengen.
De meeste 'stemmen' die starten bij mij, veroorzaken onvoldoende krachtige golven in de buitenwereld en nemen bijgevolg onvoldoende ruimte in. Ze gebruiken wat ik noem een ‘4 op 10’ stem. Je neemt met zo’n stem slechts 4 op 10 aan ruimte in. Te weinig om je luisteraar te bereiken, laat staan te raken. Om impact te hebben met je stem, moet je stem minimaal 8 op 10 aan ruimte innemen.
Voor Christine was dit stemwerk heel belangrijk in haar groeiproces als spreker. Ze heeft zichzelf in het verleden aangeleerd, om met een 4/10 stem te spreken. Deze weinig-ruimte-innemende-stem is deels ontstaan vanuit haar oude overtuiging: ‘Als ik spreek met een zachte, lieve stem, dan schop ik niemand tegen de schenen.’
Het voorbeeld van Christine toont heel goed hoe een belemmerende overtuiging er mee voor zorgt, dat je een stem ontwikkelt die te weinig ruimte inneemt. Je ontneemt jezelf hierdoor overtuigingskracht. Christine is zich nu bewust van haar 8/10 stem en kan deze inzetten tijdens belangrijke spreekmomenten. Het besef, dat ook haar stem krachtig kan klinken én dat ze deze kracht mag inzetten als spreker, helpt haar enorm om haar plek op de werkvloer weer met vertrouwen in te nemen.
Herken je jezelf in dit verhaal?
- Cijfer jij jezelf, net als Ismaël en Christine, ook weg op de werkvloer?
- Spreek je te stil en te binnensmonds waardoor je boodschap niet overkomt?
- Merk je dat je verstrikt zit in oude belemmerende patronen die je ervan weerhouden om te groeien in je job?
- Neem jij tijdens vergaderingen ook vaak de positie in van ‘observator’?
en:
- Wil je loskomen van deze oude patronen en leren hoe je je ruimte weer kan innemen op de werkvloer?
- Wil je leren hoe je kan groeien als spreker zowel mentaal, fysiek als met je stem?
- Wil je graag kennismaken met mij en mijn manier van werken?
Neem dan zeker contact op en dan plannen we een vrijblijvend afstemgesprek in.
Ik kijk er alvast naar uit je te ontmoeten.
Warme groet,
Karen